بیشترِ برنامه‌های رژیم سم زدایی بر محدودیت چشمگیر کالریِ دریافتی و مصرف آب میوه‌ها و اسموتی‌ها استوارند؛ اما بر اساس اظهارات بسیاری از متخصصان تغذیه، رژیم‌های سمزدایی ریشه علمی ندارند و حتی ممکن است این رژیم‌های غذایی تأثیری معکوس داشته باشند و فرد را با اضافه وزن یا سوء تغذیه مواجه کنند. در این مطلب، با رژیم سم زدایی و تأثیر آن بر سلامت آشنا می‌شویم.
رژیم سم زدایی از کجا آمده است؟
ایده سم زدایی به هزاران سال قبل بازمی‌گردد. بر اساس برخی منابع، فرایند سم زدایی در دوران مصر باستان و در آیین‌های مذهبی سرخ پوستان آمریکایی دیده شده است. رهایی بدن از سموم و افزایش سلامتی ایده جذابی به نظر می‌آید؛ اما متأسفانه این نظریه از شواهد علمی قوی برخوردار نیست.
در علم پزشکی، اصطلاح «سم زدایی» نوعی فرایند است که در آن، بدن از الکل و داروها و سموم پاک می‌شود. درمان‌های سم زدایی در بیمارستان و تحت نظر پزشک با استفاده از داروها یا سایر درمان‌ها انجام می‌شود. منتها نظریه رژیم سم زدایی متفاوت است. بسیاری از این نظریه‌ها به رهایی بدن از سمومی اشاره دارند که در زندگی روزمره با آنها روبه‌رو می‌شویم. این سموم بیشتر شامل حشره کش‌ها و آفت‌کش‌ها، آنتی بیوتیک‌ها، ترکیباتی شیمیایی حاصل از بسته‌بندی غذاها، شوینده‌ها، افزودنی‌های غذایی، فلزات سنگین، آلودگی‌های موجود در هوا، دارو و سیگار است.
مواد غذایی مؤثر در سم زدایی کدام‌اند؟
نوشیدنی‌ها و غذاهای هر رژیم سم زدایی می‌تواند بسیار متفاوت باشد. نویسندگان یک مقاله پژوهشی، که در سال ۲۰۱۵ در مجله تغذیه و سوخت‌وسازچاپ شد، برخی غذاهای مؤثر در سم زدایی بدن را معرفی کردند. از جملۀ این غذاها می‌توان به سیر، گریپ فروت، رزماری و انواع چای اشاره کرد. البته این پژوهشگران به این نکته هم اشاره کردند که افراد باید وعده غذایی خود را از پزشک مجرب دریافت کنند.
سالم‌ترین برنامه‌های سمزدایی اجازه می‌دهند شما غذاهای مختلف را از تمامی گروه‌های غذایی دریافت بکنید. این گروه‌های غذایی شامل این موارد است:
میوه‌ها
سبزیجات
غلات کامل
روغن‌های سالم
غذاهای پروتئینی
لبنیات بدون چربی یا کم چرب
متأسفانه آن دسته از برنامه‌های سمزدایی که همه این گروه‌های غذایی را در خود جای می‌دهند چندان رایج نیستند.
مزایا و معایب رژیم سم زدایی را بشناسید
بسیاری از دنبال کنندگان، این رژیم را به‌خاطر کاهش وزنِ سریع انتخاب می‌کنند. البته معمولا نمی‌توان با برنامه‌های کوتاه‌مدت وزن کم کرد؛ ولی می‌توانید مقداری از وزن آب بدنتان را با رژیم سم زدایی با کربوهیدرات پایین کاهش بدهید. مزیت دیگر این برنامه‌ها کوتاه مدت‌بودن آنهاست. یک برنامه سم زدایی ۳روزه شاید برای برخی عملی تر باشد و بتواند گامی به‌سمت ایجاد عادت‌های سالم تر در سبک زندگی افراد باشد.
با این حال، مشکل این برنامه‌ها این است که بدون برنامه ای بلندمدت برای تغذیه‌ای سالم، احتمالا مزایای رژیم سم زدایی خیلی زود از بین می‌رود و شما مجددا به الگوی تغذیه روزمره‌تان برمی‌گردید.
یک پژوهش نشان داد که رژیم‌های سمزدایی معمولا به‌خاطر کالری پایین، در کوتاه‌مدت مؤثرند؛ اما پس از بازگشت به رژیم غذایی عادی، معمولا تأثیرات آنها از بین می‌رود و دوباره وزن فرد افزایش می‌یابد. اگر رژیم سم زدایی کالری پایینی داشته باشد، احتمالا پس از آن میل فرد به پرخوری دوباره وزنش را افزایش می‌دهد. تحقیقات نشان داده‌اند وقتی یک رژیم غذایی خیلی محدودکننده باشد، فرد خودش را بیشتر در معرض پرخوری و افزایش وزن قرار می‌دهد.
جایگزینی سالم برای رژیم سم زدایی
اگر احساس سنگینی و سستی می‌کنید، چرا یک برنامه کوتاه مدت سالم برای سم زدایی را دنبال نمی‌کنید؟ تلاش کنید ۷ روز مصرف غذاهای ناسالم را کاهش دهید و به‌جای آن روی غذاهای مغذی و فراوری‌نشده تمرکز کنید. این تغییر کوتاه‌مدت در برنامه غذایی روزمره به شما این فرصت را می‌دهد تا میوه‌های تازه، سبزیجات تازه، غلات کامل و روغن‌های گیاهی سالم را امتحان بکنید.
در طول دوره سم زدایی ۷روزه، غذاهای فراوری‌شده، لبنیات پرچرب، غلات تصفیه‌شده و غذاهای محتوی شکر، کافئین، گوشت‌های فراوری‌شده و چاشنی‌ها را حذف بکنید. همچنین در طول این دوره، بهتر است از مصرف نوشیدنی‌های الکلی خودداری بکنید. الکل در بدن بیشتر در کبد تجزیه می‌شود. بخشی از الکل به استالدهید تبدیل می‌شود. استالدهید یک ترکیب شیمیایی است که می‌تواند پیش از دفع، به سلول‌های کبد و بافت‌های بدن آسیب برساند. با حذف الکل، علاوه بر کمک به استراحت کبدتان، می‌توانید تمرینی برای ایجاد عادات سالم داشته باشید.
مطالب پیشنهادی :
اولین نفری باشید که نظر میدهید.